Turgay Erdem, 'Köy Enstitüleri modelini örnek aldık'

Yeni Kuşak Köy Enstitülüleri Derneği (YKKED) bir süredir farklı illerde düzenlediği Aydınlanma Buluşması’nı bu defa Bursa’da, Nilüfer Belediyesi iş birliği ile gerçekleştirdi.  Bursa Akademik Odalar Birliği Yerleşkesi’nde düzenlenen Aydınlanma Buluşması’nın açılışında Nilüfer Belediye Başkanı Turgay Erdem, Yeni Kuşak Köy Enstitülüleri Derneği Genel Başkanı Prof. Dr.  Kemal Kocabaş, Yeni Kuşak Köy Enstitülüleri Derneği (YKKED) Bursa Şube Başkanı Jülide Akköprü ve CHP Bursa İl Başkanı Hüseyin Akkuş da yer aldı. Buluşmaları, Bursa dışından da çok geniş bir kesim izledi.  Köy Enstitüleri Fotoğraf Sergisi ile başlayan Aydınlanma Buluşmasının açılış konuşmasını yapan Yeni Kuşak Köy Enstitülüleri Derneği Genel Başkanı Prof. Dr.  Kemal Kocabaş ve Yeni Kuşak Köy Enstitülüleri Derneği (YKKED) Bursa Şube Başkanı Jülide Akköprü, Köy Enstitüleri’nin önemine değinerek, eğitim sistemine yönelik değerlendirmelerde bulundular.   Başkan Erdem: Köy Enstitüleri’nin değerini daha iyi anlıyoruz Açılışta konuşan Nilüfer Belediye Başkanı Turgay Erdem de, aydınlanma deyince ilk olarak akla  Cumhuriyet devrimlerinin geldiğini belirterek “Anadolu’da gerçek bir aydınlanma sürecini başlatan, Anadolu’ya çağ atlatan bu sürecin en önemli ayağını elbette eğitim alanında yapılanlar oluşturdu. Anadolu’da gerçek bir zihniyet devrimi yaratan bu adımların en önemlisi dünyaya örnek bir eğitim sistemi olan Köy Enstitüleri’dir” dedi.  1940 yılında dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç önderliğinde açılan Köy Enstitüleri ile Anadolu’da çok büyük bir ışık yakıldığını ifade eden Erdem, “Anadolu aydınlanmasına büyük katkıda bulunan ve Cumhuriyet tarihinin en önemli eğitim projesi olan bu çalışmanın köylüde yarattığı bilinçlenme, toprak ağalarını ve dönemin egemenlerini rahatsız etti ve  1954 yılında Köy Enstitüleri kapatıldı. Böylece bir aydınlanma serüveni sona erdi. Bu karar, Cumhuriyet tarihinin en büyük yanlışı olmuştur. Bugün eğitim sistemimizin içler acısı haline baktıkça Köy Enstitüleri’nin değerini daha çok anlıyoruz” diye konuştu.  Erdem: Yeni bir eğitim sistemine ihtiyaç var  Türkiye’nin yeni bir eğitim sistemine ihtiyacı olduğunu vurgulayan Turgay Erdem konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bugün ülkemizin eğitim sistemini değiştirmeye bizlerin gücü yetmez belki ama, Nilüfer Belediyesi olarak biz kırsala dönük çalışmalarımızda Köy Enstitüleri modelini kendimize örnek alıyoruz. Kırsal bölgelerimizde çocuklar için gitar, ritim, drama, İngilizce, resim, bağlama, halk dansları atölyeleri düzenliyoruz. Örneğin, alt gelir grubunun çoğunlukta olduğu Işıktepe Mahallemizde, çocuklara müzik aletleri aldık ve müzik eğitimi verdik. Hayatında enstrüman görmemiş çocuklardan şimdi 100 kişilik bir orkestra oluştu. “Haydi Çocuklar Film Çekmeye Atölyesi” yaptık ve çocuklar  hem film çekme tekniklerini öğrendiler hem de kendi oynadıkları filmin çekimini yaptılar. Bilim Karavanımız bu mahalleleri gezerek çocuklara fizik, kimya ve biyoloji alanlarında eğlenceli ve öğretici deneyler yapma imkanı sunuyor. Kadın ve Çocuk Akademileri açtık ve burada kadınlara yeni el becerileri kazandırılırken, sosyal yaşam ve hukuk alanında eğitimler verdik. Bunlar birkaç örnek burada sayamadığım çok örnek var. Temelde merkezden uzak olan yurttaşlarımızın da her tür eğitim olanağına kavuşabilmesine fırsat sağlamaya çalışıyoruz. ” Başkan Turgay Erdem konuşmasını “Dilerim Türkiye’nin eğitim sistemine şekil verenler de bir gün yeniden Köy Enstitüleri modelini örnek alırlar” sözleriyle tamamladı.  Eğitimin güncel sorunları ve öneriler konuşuldu  YKKED Mandolin Orkestrası’nın konser verdiği Aydınlanma Buluşması’nda iki ayrı panel düzenlendi. “Aydınlanma, Köy Enstitüleri ve Eğitimin Güncel Sorunları, Çözüm Önerileri” konulu ilk paneli  Prof. Dr. Ethem Duygulu yönetti, Prof. Dr. Binnur Yeşilyaprak ile Dr. Ceyhun İrgil konuşma yaptı. Dr. Semiha Günal yönlendirici olarak yer aldığı “Köy Enstitüleri ve Yerel Yönetimler” başlıklı ikinci panelde de, Nilüfer eski Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, Balçova eski Belediye Başkanı M. Ali Çalkaya ve Prof. Dr. Adil Türkoğlu da panelist olarak katıldı.  Bozbey: Her işin başı eğitim Nilüfer’de 20 yıl belediye başkanlığı yapan Mustafa Bozbey, “Her işin başı eğitimdir” düşüncesiyle belediye hizmetlerini yaptıklarını belirtti. Bozbey,  görevi süresince başta çocuklar olmak üzere her kesimin eğitimine yönelik hayata geçirdikleri sürdürülebilir çalışmaları anlattı. Bozbey, “Devlet okullarıyla iş birlikleri yaptık. Önce iletişim kurduk, sonra onlara yardımcı personel verdik. Ardından da çocuklarla ilgili bilim, sanat ve spor alanlarında projeler uyguladık. Kırsal mahallelerdeki çocuklara sanat ve spor alanında eğitimler verdik. Her çocuğun sporun bir dalıyla uğraşması ve en az bir müzik aletini çalabilmesini hedefledik ve bu konuda çok önemli bir yol aldık” diyerek başkanlığı dönemindeki çalışmalar hakkında katılımcılara bilgi verdi.