Eskişehir Sanayi Odası (ESO) Meclis üyeleri, korona virüs (Covid-19) pandemisinin üretim ve ihracat süreçlerine olan yansımalarını değerlendirdi. 16 ana sektörün temsil edildiği toplantıda ESO Başkanı Celalettin Kesikbaş yapılan çalışmalarla ilgili bilgilendirmelerde bulundu. Sıkıntıların üretimle aşılacağı vurgulanan toplantıda, alınması gerekli tedbirlerle, şirketlerin ve çalışanların pendemiden korunması için görüş birliğine varıldı. Toplantıda üreticilerin süreçten en az zararla çıkması için gereken adımları içeren talepler de belirlendi. ESO Meclisinin birlikte oluşturduğu talepler TOBB, bakanlıklar, ilgili kurumlar, valilik, belediyeler ve sivil toplum örgütleri ile paylaşıldı. Talepler şu şekilde sıralandı:

Mali destekler

"Tüm işletmelerin ve sektörlerin mücbir sebep kapsamına alınması ve sektör ayrımı yapılmaksızın desteklerden faydalanması gerekmektedir. İşletmelerin kamu alacaklarının tamamımın ivedilikle ödenmesi gerekmektedir. Avans koşullarının basitleştirilmesi ve işletmelere uygun hale getirilmesi gerekmektedir. İhracatçıların Katma Değer Vergisi iade alacaklarının geri ödemelerinin yapılması gerekmektedir. Bu kapsamda, korona virüs salgını nedeni ile Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin Mart, Nisan, Mayıs 2020 aylarına ait Ba-Bs formları ile Katma Değer Vergisi ve Muhtasar beyannamelerin verilme süreleri Temmuz 2020 ayına ertelenmiştir. İhracatçıların bu aylardaki iade alacakları katma değer vergileri, mal ve hizmet aldıkları mükelleflerin beyanname ve Ba- Bs formlarını vermemeleri nedeni ile gecikecektir. İhracatçıların bu zor durumu aşmaları için, ihraç edilen malın tabi olduğu katma değer vergisi oranına veya genel yüzde 18'lik orana göre, ihracat bedeli üzerinden hesaplanan tutarın devreden KDV’si var ise ihracatçıya ödenmesi gerekir. Katma değer vergisinin 32. madde 2'nci fıkrasında ihracat bedelinin belli bir oranına kadar katma değer vergisi iadesi yaptırmaya Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Bu maddenin işlevlik kazana bilmesi için gerekli düzenlemenin yapılması yukarıda belirttiğimiz önerimiz, kanuna uygun olduğu gibi, ihracatçıların mağduriyetini giderecektir.

Finansal destekler

Kamu ve özel bankalar, KGF desteklerinin kullandırılması konusunda imtina etmektedir. Bankaların rahat kredi verebilmelerini sağlama adına KGF’nin tazmininin yüzde 7’den yüzde 10’a hatta yüzde 15’e taşınıp, sıkıntıdaki şirketlere likidite sağlanması gerekmektedir. Özel bankalar KGF limitli verecekleri kredilere yüzde 2 hazine faiz desteği verebilirse, sistemin içine dahil edilmeleri sağlanarak piyasalara likidite akışı sağlanmış olur. Çek ödeme kredi desteğinin senetler içinde verilmesi sağlanmalıdır. Kredi paketlerinin hızla işleme alınması gerekmektedir. İhracat stok kredisinin bir an önce açıklanması, ihracatçı firmalar için önem az etmektedir. Eximbank’ın teminat mektupsuz kredi verebilmesinin önü açılmalıdır. Leasing ödemelerinin ertelenmesi gerekmektedir.

Sanayide ve ticari işletmelerde elektrik, doğal gaz, su, internet gibi faturalarının ertelenmesi, THY kargo ücretlerinde indirim yapılması, Limanlardaki ardiye ve demoraj ücretlerinin düşürülmesi. Ticari araçlarda MTV’nin 2020’de kaldırılması. Kar dağıtım kısıtlamasının gözden geçirilmesi gerekmektedir.

İstihdam destekleri

Kısa Çalışma Ödeneği'nin ödenmesi için aranan, 3 yıl içinde 450 gün prim ödeme ve son 60 gün çalışıyor olma şartı, söz konusu şartları sağlayamayan çalışanlar için mağduriyet oluşturmuştur. Hükümetimiz Kısa Çalışma Ödeneği'nden faydalanamayan çalışanların mağduriyetini gidermek adına ücretsiz izne giden çalışanlara bin 200 TL aylık destek verileceğini açıklamıştır. Bu da eşitlik ilkesine aykırı olacaktır. İŞKUR’a çok sayıda iş yeri ve çalışanın başvurmasından dolayı işlemler tamamlanamayacak hatalar ve gecikmeler oluşacaktır. İçinde bulunduğumuz hassas durum göz önüne alınarak, tüm sigortalı çalışanların herhangi bir engele takılmadan Kısa Çalışma Ödeneği Desteği'nden faydalanmasına izin verilmesi bürokratik süreçleri, hataları azaltacak ve uygulama kolaylığı sağlayacaktır, çalışanlar açısından da eşitlik sağlanmış olacaktır. Kısa Çalışma Ödeneği ödemelerinin PTT bank yerine maaş hesabına yatırılması gerekmektedir. Uygunluk incelemesinin kaldırılarak, doğrudan onay/kabul süreci işletilmelidir. Ödeme alt sınırının asgari ücret, üst sınırının askerin ücretin 3 katı olarak uygulanması, Covid-19’un meslek hastalığı kapsamına alınmaması gerekmektedir. Talebi artan sektörler için esnek çalışma ve geçici iş ilişkisinin önünün açılması sağlanmalıdır.

Lojistik destekleri kapsamında, sınır geçişlerinde karantina koşullarının gevşetilmesi. Vizesi biten şoförlere gri pasaport verilmesi. Serbest çalışan şoförlere (Kamyon, otobüs, servis, dolmuş, taksi) doğrudan gelir desteği sağlanması (ÖTV’siz akaryakıt gibi) gerekmektedir."