Herkese merhabalar. Bu yazımda sizlere Diz-Kalça protezlerinden ve fizyoterapisinden bahsedeceğim. Öncelikle diz veya kalça protezi dediğimiz şey kendi eklemimiz yerine cerrahi(ameliyat) ile yerleştirilen yapay eklemdir. Bu cerrahi işlem çeşitli sebeplerden olabilir. Eklemde aşırı aşınma, kireçlenme (osteoartrit), aşırı kilo, genetik faktörlerden kaynaklı kireçlenme oluşması ve buna bağlı eklemin yıpranması, kırıklar, travma sonucu eklemin işlevinin bozulması genellikle görülebilen sebeplerdir. Peki ya ne zaman protez gereklidir? Diz veya kalça protezleri, genellikle cerrahi dışı tedavi yöntemlerinin (ilaçlar, fizik tedavi, enjeksiyonlar vb.) etkisiz kaldığı durumlarda başvurulan son çarelerdir. Eğer diz veya kalçada sürekli ağrı, şişlik, sertlik ve hareket kısıtlılığı yaşanıyorsa ve bu durum yaşam kalitesini olumsuz etkiliyorsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Fakat protez cerrahisi, her hasta için uygun değildir. Yaş, genel sağlık durumu ve eklemdeki hasarın seviyesi, cerrahi müdahale kararı verirken dikkate alınan önemli faktörlerdir. Şimdi gelelim Fizyoterapi kısmına… Eğer bu cerrahiyi geçirdiyseniz, cerrahi sonrası fizyoterapi, iyileşme sürecinde önemli rol oynar. Fizyoterapide amacımız, hastayı eski hareketlilik düzeyine getirmek, cerrahi sonrası oluşabilecek ağrı vb olayların önüne geçmek ve kas gücünü artırmaya yönelik bireye özgü program hazırlamaktır. Genellikle cerrahi sonrası birkaç gün hastanede kalındığı için burada fizik tedavi uzmanları ve fizyoterapistler, sizleri ilk adımda nelere dikkat etmeniz ve hangi egzersizleri yapmanız gerektiği hakkında bilgilendirir. Daha sonrasında fizik tedavi desteği almaya devam ederek iyileşme sürecine kontrollü bir şekilde devam edebilirsiniz. Cerrahi sonrası bir süre dikkat etmeniz gereken önemli adımlar vardır. Bu adımlardan biraz bahsedeceğim; Kalça protezi olduysanız, bacaklarınızı çaprazlamayın, alçak sandalye veya koltuklarda oturmayı tercih etmeyin, ayakkabı-çorabı yardımsız giymeyin, otururken bacaklarınızı birleştirmeyin, bacağınızı aşırı derecede yukarı kaldırmayın, yan yatarken bacaklarınızın arasına yastık koyun, kontrollü hareket edin. Diz protezi olduysanız, dizinizi aşırı büküp zorlamayın, yavaş ve kontrollü hareket edin, birden kalkıp yürüdüğünüzde ağırlığınızı cerrahi görmüş dizinize vermeyip yürümek için baston, koltuk değneği vs kullanın. Kalça ve diz protez cerrahisinden sonra sabırlı olmalısınız, doktorunuzun-fizyoterapistinizin tavsiyelerine uymalısınız. Süreç birkaç ay sürebilir, size uzun gelebilir fakat doğru tedavi ve rehabilitasyon ile eski sağlığınıza kavuşmanız mümkündür. Pes etmeyin.