Herkese merhabalar, bugün sizlere anlatacağım konu Osteoartrit yani Kireçlenme.
Kıkırdak, eklemdeki kemiklerin birbirlerine sürtünmesini engelleyen yumuşak ve elastik yapıdır. Bu yapı aşındığı zaman eklemdeki kemiklerde sürtünme artar ve yıpranma görülür. Buna Kireçlenme (osteoartrit) denir. Eklemlerde ağrı, şişlik, sertlik, çıtırdama sesi ve hareket kısıtlığına yol açabilir. Sertliği sabahları (30 dakikadan az) veya uzun süre hareketsiz kaldığınızda hissedebilirsiniz. Ağrı ise genellikle gün sonu oluşur ve dinlenme ile rahatlayabilirsiniz. Fakat kireçlenme ilerledikçe ağrıyı dinlenirken de hissedebilirsiniz.
Genellikle yaşlanma ile ilgilidir fakat genetik faktörler yani ailenizde kireçlenme(osteoartrit) öyküsü olan bir birey varsa, cinsiyetiniz( kadınlarda daha fazla görülür.), geçirdiğiniz eklem yaralanmanız varsa, aşırı kiloya sahipseniz(vücut ağırlığı arttığı zaman yük taşıyan eklemlerimize daha çok baskı yapılır ve kıkırdağın aşınmasına yol açabilir.), kas zayıflığınız özellikle diz bölgesi için var ise, eklemlerinizi aşırı kullanıyorsanız veya hareketsiz yaşam tarzına sahip olmanız kireçlenme(osteoartrit) oluşumu için risk faktörleridir.
Genellikle diz, kalça, el parmakları, ayak parmakları, boyun, bel bölgelerindeki eklemlerde görülür.
Şimdi gelelim tedavisine. Tedavisi, hastalığın şiddetine göre değişebilir ama genellikle:
-İlaç tedavisi
-Fizyoterapi (eklem çevresi kasların güçlendirilmesi, hareketliliği artırmak…)
-Hasta eğitimi, Yaşam tarzı değişiklikleri (kilo kontrolü, düzenli egzersiz alışkanlığı…)
-İleri derecede kireçlenme (osteoartrit) var ise eklem protezi(yapay eklem) gibi cerrahi müdahale uygulanabilir.
Fizyoterapistler kireçlenme (osteoartrit) tedavisinde hastaların eklem sağlığını koruyabilmesi için doğru egzersiz ve teknikler önerir. Güçlenmiş kaslar, eklemlerin üzerindeki baskıyı azaltarak ağrıyı hafifletebilir ve hareketi artırabilir. Ayrıca, doğru duruş ve hareket teknikleri ile eklemdeki aşınma süreci yavaşlatılabilir.
Şimdi sizlere eklem koruma tekniklerinden örnekler vereceğim:
Aktivite ve dinlenmeler arasında denge kurulmalıdır. Aşırı aktivite veya uzun süren dinlenmeler yapılmamalı. Uzun süreli aynı pozisyonda durmaktan kaçınılmalıdır. Yani uzun süreli hareketsizlikten kaçının. Egzersizinizi ağrı oluşturmadan yapmalısınız. Adaptif cihazlar kullanabilirsiniz. Örneğin, el için yumuşak tutuşlu çatal, kaşık, bel-boyun-sırt için ortopedik yatak ve yastık, ayak ve diz için ortopedik ayakkabılar… Çevrenizi modifiye edebilirsiniz. Örneğin, kaymaz zemin ve halı kullanımı, tutunma kolları ile düşme riskini azaltabilir ve yaralanmaların önüne geçebilirsiniz.
Kireçlenme (osteoartrit), tam olarak iyileştirilemeyebilir, ancak tedavi yöntemleriyle semptomlar (ağrı, tutukluk…)yönetilebilir. Tedavi yöntemlerinden biri olan Fizyoterapi de eklemleriniz için güçlü bir destektir.