Öncelikle köklerini maziden alan ve gözünü atiye dikmiş Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci yüzyılı fiilen başlamış durumda. Bizlere düşen, gelecek yüzyılı bu yüzyıldan oldukça yukarılara taşımak. Bunun içinde ülkede her alanda çok çalışmalı ve liyakat sahibi insanlarımızı değerlendirmeliyiz. Geçmiş dönemlerde düştüğümüz hatalara düşmemeli, bulunduğumuz konjonktürden daha ileriye gitmeliyiz.
Otomobil piyasasına gelince, piyasasının ateşi önceki aylara göre düştü gibi gözükmesine rağmen satışlar yine artmaya devam ediyor. Artık stoklarda araba bulunmaya başladı. Bununla beraber firmalar kampanya yapmaya başladılar. Bazı firmaların ilave karlılıklar umut ettiği o dönem ise, artık bitti. Zorla aksesuar satmaya çalışmalar, kaskoyu kendilerinin yapmaya zorlaması, ilave kış lastiği zorlamaları artık bitti.
Özellikle ikinci el satıcısı galericilere verilen sıfır kilometre araçların yüksek fiyatla tüketiciye satılmaya çalışılması artık tarih oldu. Olan ise şu anda stoklarında araba ile kalan galericiye oldu. Noterlerde fiyatların arttığı dönem galericilere bir leke olarak kaldı.
Şimdi; tüketicileri en çok üzen ikinci el satıcıları mağdur durumdalar. Ama işlerinin düzelmesi için ikinci el piyasasının hızlanması lazım. Şu an Hükümet ise; ticaretin biraz yavaşlamasını istediği için bu durum zor gözüküyor.
Bir diğer gündem konusu ise yedi emin depolarında bulunan araçların satılması. Söylenti, 700 bin araç olduğu yönünde ama kimse net rakamı söylemiyor. Adetler doğru ise ikinci el piyasasının biraz daha düşeceği kesin.
Elektrikli araçlar ile ilgili satışlar pazarda artsa da daha hala yeterli değil. Servisler, boyaclıar, lastikçiler, oto çekicileri daha nasıl müdahale yapacaklarını bilmiyorlar. Önümüzdeki dönemde benimde içinde bulunduğum Bursa Ticaret ve Sanayi Odası çatısı altında çalışmalar yapmamız gerekecek.
2023 Ekim ayı araç satış pazarına bakalım.
2023 yılı Ocak-Ekim döneminde otomobil ve hafif ticari araç pazarı yüzde 63,7 oranında arttı. Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2023 yılı Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 63,7 oranında artarak 958 bin 942 adet olarak gerçekleşti. Otomobil satışları, 2023 yılı Ocak-Ekim döneminde geçen yıla göre yüzde 67,8 oranında artarak 749 bin 501 adet, hafif ticari araç pazarı yüzde 50,6 artarak 209 bin 441 adet oldu.
Otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2023 Ekim ayında yüzde 55,4 otomobil pazarı yüzde 74,1, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 5,5 oranında arttı. 2023 yılı Ekim ayı otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2022 yılı Ekim ayına göre yüzde 55,4 artarak 101 bin 367 adet oldu. 2023 Ekim ayında otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 74,1 artarak 82 bin 611 adet olurken, hafif ticari araç pazarı yüzde 5,5 artarak 18 bin 756 adet oldu. Otomobil ve hafif ticari araç pazarı 10 yıllık Ekim ayı ortalama satışlara göre yüzde 55,7 arttı. Otomobil pazarı, 10 yıllık Ekim ayı ortalama satışlara göre yüzde 64,9 artış gösterdi. Hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık Ekim ayı ortalama satışlara göre yüzde 25,2 arttı.
Otomobil pazarı segmentlere göre; pazarın yüzde 89’unu vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlar oluşturdu. C segmenti otomobiller 417 bin 608 adetle yüzde 55,7 pay, B segmenti otomobiller 242 bin 408 adetle yüzde 32,3 pay aldı.
Otomobil pazarı gövde tiplerine göre; Gövde tiplerine göre değerlendirildiğinde ise en çok tercih edilen gövde tipi SUV otomobiller (yüzde 50,5 pay, 378 bin 181 adet) oldu. SUV otomobilleri, yüzde 26,9 pay ve 201 bin 622 adet satış ile Sedan, yüzde 20,5 pay ve 153 bin 927 adet satış ile H/B otomobiller takip etti.
Otomobil pazarı motor hacmine göre; 1600cc altındaki otomobil satışları yüzde 57,6 artarak yüzde 82,1 pay, 1600-2000cc aralığındaki otomobil satışları yüzde 63,9 artarak yüzde 0,7 pay, 2000cc üstü otomobil satışları yüzde 84,1 artarak yüzde 0,3 pay aldı.
Otomatik şanzımanlı otomobiller; 609 bin 273 adetle yüzde 81,3 pay alırken, manuel şanzımanlı otomobiller 140 bin 228 adetle yüzde 18,7 pay aldı.
Hafif ticari araç pazarı gövde tipine göre; Van gövde tipi yüzde 77,5 pay ve 162 bin 328 adet ile en çok tercih edilen gövde tipi olurken; Kamyonet gövde tipi yüzde 9,6 pay ve 20 bin 105 adetle ikinci sırada yer aldı.
Kaynaklar:
Türkiye Ticaret Bakanlığı
OSD (Otomotiv Sanayi Derneği)
TİM (Türkiye İhracatçılar Meclisi)